داکت اسپلیت یکی از سیستم‌های تهویه مطبوع پر استفاده در منازل و واحد‌های تجاریست ، که از سیکل تبرید تراکمی برای خنک‌سازی استفاده می‌کند. این سیستم نیز دارای اجزای متعددی است که در کنار هم می‌توانند هوای مطبوع را تامین کنند. در صورتی که هر کدام از این اجزاء دچار خرابی داکت اسپلیت شوند، کل سیستم از کار افتاده و یا کارایی مورد انتظار را نخواهد داشت. در این مقاله قصد داریم، به بررسی و عیب یابی داکت اسپلیت بپردازیم. لازم به یادآوری است که این موارد صرفا برای آشنایی است و تشخیص و تعمیر اصولی نیازمند تخصص و تجربه است، که بهتر است توسط تعمیرکاران مجرب انجام شود.
داکت اسپلیت چیست؟
قبل از آنکه به بررسی عیب‌های رایج در داکت اسپلیتها بپردازیم، بهتر است آشنایی کلی با این سیستم تهویه مطبوع داشته باشیم، و تفاوت آن را با کولر گازی و اسپیلت بدانیم. داکت اسپلیت در حقیقت نوعی سیستم اسپلیت است، که هوای خنک توسط کانال (داکت) به اتاق‌ها منتقل می‌شود. داکت اسپلیت دارای دو قسمت مجزاست. یک یونت در خارج از ساختمان قرار دارد که کمپرسور و کندانسور در آن قرار می‌گیرند. گاز مبرد پس از افزایش فشار و خنک شدن به یونیت داخلی منتقل می‌شود. یونیت داخلی، که به صورت توکار درون سقف (معمولاً سقف کاذب) مصب شده است، توسط هواساز، هوای خنک تولید کرده و به وسیله کانال‌کشی هوا را به اتاق‌ها هدایت می‌کند. از داکت اسپلیتها در فصل سرد به منظور گرمایش نیز می‌توان استفاده کرد. برای این کار جریان آب گرم از موتورخانه یا پکیچ، به کویل داکت اسپلیت منتقل شده و در آنجا هوای گرم ایجاد و توسط کانال‌ها به اتاق‌ها منتقل می‌شود. به این ترتیب از داکت اسپلیت می‌توان هم برای سرمایش و هم برای گرمایش استفاده کرد و دلیل اصلی محبوبیت این سیستم نیز همین است.
این سیستم همان طور که دیدیم، اجزای متعددی و نسبت به کولر گازی و اسپلیت ساختار پیچیده‌تری دارد. هر کدام از اجزای داکت اسپلیت می‌تواند دچار خرابی داکت اسپلیت شود که نشانه‌های خاص خود را دارد، که این موارد توسط تعمیرکار شناسایی و برای رفع آن اقدام می‌شود. در ادامه برای آشنایی بیشتر چند مورد از رایج‌ترین عیوبی که ممکن است برای داکت اسپلیت پیش بیاید و روش عیب یابی داکت اسپلیت را بیان می‌کنیم.
عیب یابی روشن نشدن داکت اسپلیت
علت روشن نشدن داکت اسپلیت می‌تواند موارد مختلفی باشد از جمله:
قطع برق به عنوان علت خرابی داکت اسپلیت
در صورتی که با زدن دکمه روشن شدن داکت اسپلیت، سیستم روشن نشد، اولین چیزی که به ذهن می‌رسد قطع شدن برق سیستم است. ابتدا پریز برق را بررسی کنید و در صورت اطمینان از سلامت آن بدنه داکت اسپلیت را جدا و توسط مولتی‌متر مقدار برق ورودی را اندازه‌گیری کنید. در حین انجام این موارد حتما نکات ایمنی را رعایت کنید. در صورتی عدم وجود جریان برق در ترمینال اصلی سیستم مشکل از سیم رابط است که باید تعویض شود.
خرابی کلید اصلی به عنوان خرابی داکت اسپلیت
در صورت استفاده مداوم از داکت اسپلیت، کلید اصلی دچار استهلاک شده و ممکن است خراب شود. برای اطمینان کلید را جدا کرده و توسط مولی‌متر آن را تست کنید.
قطعی سیم به عنوان خرابی داکت اسپلیت
امکان دارد به علت فرسودگی قسمتی از سیم‌کشی دستگاه دچار قطعی شود. محل اتصالات را بررسی و همچنین از صحت جریان برق محل انشعاب بین ترموستات و کلید موتور فن اطمینان حاصل کنید.
عیب یابی وزش باد گرم توسط داکت اسپلیت
در صورتی که سیستم را در حال سرمایش قرار داده ولی از دریچه‌ها باد گرم بیرون می‌آید ممکن است موارد زیر برای داکت اسپلیت پیش آمده باشد:
عیب در برد کنترلر داکت اسپلیت
برد داکت اسپلیت یه قطعه الکترونیکی است که مانند مغر انسان، فرمان‌های لازم را به داکت اسپلیت منتقل می‌کند. در صورتی که این قطعه دچار آسیب شود امکان دارد دستورات اشتباه بفرستد یا هیچ دستوری مبنی بر کارکرد داکت اسپلیت ارسال نکند.
پوشیدگی یونیت کندانسور
در فصل زمستان که از سیستم سرمایشی داکت اسپلیتها استفاده نمی‌شود، یونیت خارجی توسط کاور پوشش داده می‌شود تا در مقابل سرما و شرایط جوی در امان باشد. در صورتی که در فصل گرم جهت استفاده از سیستم سرمایشی آن کاور و پوشش برداشته نشود در عملکرد کندانسور اختلال به وجود آمده و سیستم توانایی برودت را از دست می‌دهد.
تنظیمات کنترل و خرابی داکت اسپلیت
از آنجایی که داکت اسپلیتها برای دو منظور سرمایش و گرمایش مورد استفاده قرار می‌گیرند، بر روی کنترل آن‌ها تنظیمات مربوط به هر بخش وجود دارد. در صورتی که این تنظیمات بر روی حالت مناسب انتخاب نشده باشند، سیستم اقدام به تولید هوای گرم می‌کند. لذا از صحت تنظیمات کنترل اطمینان حاصل کنید.
عیب یابی در لوله‌های داکت اسپلیت
پنل‌ها در داکت اسپلیت توسط لوله‌هایی معمولاً از جنس مس به همدیگر متصلند که اگر اندازه لوله‌ها و نوع لوله‌کشی به شکل صحیح انجام نشده باشد و یا به دلایلی لوله‌ها دچار آسیب دیدگی با گرفتگی شده باشند، عملکرد سیستم داکت اسپلیت مختل شده و امکان سرمایش وجود نخواهد داشت.
عیب یابی در ترموستات داکت اسپلیت
ترموستات وسیله‌ای است که برای تنظیم درجه حرارت محیط استفاده می‌شود. این دستگاه نسبت به دمای اتاق دستور لازم جهت روشن یا خاموش شدن داکت اسپلیت را به موتور می‌دهد. در صورت خرابی ترموستات و یا تنظیم اشتباه آن کارکرد سیستم به شکل مطلوبی نخواهد بود.
عیب یابی در کمپرسور داکت اسپلیت
کمپرسور نقش قلب سیستم تبریدی را ایفا می‌کند و در صورت عدم کارکرد صحیح آن عملکرد سیستم به کلی مختل می‌شود. در صورتی که کمپرسور دچار مشکل است بهتر است آن را خاموش کنید زیرا کار کردن می‌تواند باعث سوختگی کمپرسور شود و در آن صورت باید هزینه زیادی جهت تعویض آن متحمل شوید.
عیب یابی در فیلتر پنل داکت اسپلیت
داکت اسپلیتها معمولاً دارای فیلتر به منظور تصفیه هوا هستند. در صورتی که این فیلتر دچار گرفتگی باشد هوا به راحتی از آن عبور نکرده و به طور مطلوب وزش نخواهد کرد. بهتر است در هنگام سرویس داکت اسپلیت در صورت نیاز فیلترها را عوض کنید.
عیب یابی در فن داکت اسپلیت بر اثر خرابی داکت اسپلیت
هواساز داکت برای تولید جریان هوا از فن‌های برقی استفاده می‌کند در صورتی که در قسمت پروانه و یا قسمت‌های الکتریکی فن ایرادی وجود داشته باشد، تولید جریان هوا به شکل صحیح انجام نمی‌شود.
کمبود مبرد در داکت اسپلیت و خرابی داکت اسپلیت
در صورتی که به علت نشتی احتمالی مقدار گاز مبرد موجود در سیستم کاهش یابد ظرفیت برودتی داکت اسپلیت تحت تاثیر آن کاهش می‌یابد. لذا باید از کافی بودن مقدار مبرد موجود اطمینان یافت و در صورت لزوم مقداری مبرد به سیستم اضافه کرد.